Veelgestelde vragen over sondevoeding lees je hier
Waarom sondevoeding?
Soms kan een kind door ziekte of de behandeling niet goed eten. Je kind kan zich bijvoorbeeld erg ziek of misselijk voelen. Soms mag je kind tijdelijk niet eten en drinken, bijvoorbeeld als slikken niet veilig is.
Als je kind niet goed genoeg eet of drinkt, kan hij/zij last krijgen van klachten zoals vermoeidheid. Door dit soort klachten kan je kind zelfs de behandeling minder goed aan. Ook kan je kind zich minder goed ontwikkelen als hij/zij te weinig voedingsstoffen binnenkrijgt. Sondevoeding kan dan helpen.
Het is lastig als je kind sondevoeding nodig heeft. Maar sondevoeding kan ook een opluchting zijn. De druk van het moeten eten is er dan even af.
Soms krijgt een kind een sonde (slangetje) alleen voor medicijnen, en niet voor sondevoeding.
Verschillende soorten sondes
Je kind kan op verschillende manieren sondevoeding krijgen:
- Bij een neusmaagsonde gaat er een slangetje via de neus, de keel en de slokdarm naar de maag. Deze sonde wordt elke zes weken verwisseld. Het wordt vaak gekozen als de sondevoeding voor een kortere tijd nodig is.
- Soms is het beter dat de sondevoeding meteen in de darmen terechtkomt. Dan gaat het slangetje via de neus, de keel, de slokdarm en de maag naar de darmen. Deze sonde wordt ook wel een neusdarmsonde genoemd. Ook deze sonde wordt elke zes weken verwisseld.
- Bij een PEG-sonde wordt er een slangetje direct via de buitenkant van de buik op de maag aangesloten. Dit gebeurt met een kleine operatie. Deze sonde is handig als je kind langere tijd sondevoeding nodig heeft.
Porties of continue
De sondevoeding kan een aantal keren per dag met een spuit door de sonde worden gegeven. Dit heet portietoediening. Ook kan je kind porties krijgen via een pomp gedurende bijvoorbeeld een uur.
Daarnaast bestaat zogenoemde continue toediening. Hierbij krijgt je kind sondevoeding bijvoorbeeld de hele dag en/of nacht. Een combinatie van portietoediening en continue toediening is ook mogelijk.
Soorten sondevoeding
Er zijn veel soorten sondevoeding. Er is kant-en-klare sondevoeding maar ook sondevoeding in poedervorm die je moet aanmaken. De diëtist adviseert welke soort voor jouw kind het beste is. Dit is afhankelijk van de leeftijd, het gewicht en de behoefte van je kind. Omdat de voeding niet langs de mond gaat, zal je kind weinig van de voeding proeven. Er zijn daarom geen smaakjes voor sondevoeding.
Het bewaren van sondevoeding
Kant-en-klare flessen of pakken sondevoeding die nog niet geopend zijn, kun je het beste op een koele en donkere plek in huis bewaren. Geopende flessen of pakken bewaar je in de koelkast. Deze zijn 24 uur houdbaar.
Sondevoeding op basis van poeder is maximaal 24 uur houdbaar in de koelkast. Laat deze sondevoeding niet langer dan 8 uur buiten de koelkast staan.
Voor alle soorten sondevoeding geldt: let er goed op dat het niet over datum is.
Het verzorgen van de sonde
De sonde kan verstopt raken. Spoel de sonde in totaal 4-6 keer per dag door om verstopping van de sonde te voorkomen. Doe dit voor- en nadat je sondevoeding en medicijnen geeft.
Het spoelen doe je met 3-5 ml lauw water. Gebruik hier altijd een spuit van 10ml voor.
Vervang de sondevoedingsslang die tussen de sonde en de pomp zit om de 24 uur.
Mondverzorging bij sondevoeding
Als je kind sondevoeding krijgt, is het extra belangrijk om zijn of haar mond en tanden goed te verzorgen. Zo voorkom je ontstekingen en een droge mond.
Waar moet je op letten?
- Minimaal twee keer per dag de tanden poetsen.
- Drie keer per dag de mond spoelen met water of drie keer per dag wat eten of drinken.
Soms geldt voor jouw kind wat anders. Dit zal de kinderverpleegkundige aangeven.
Ook kan je kind op (suikervrije) kauwgum kauwen. Dit helpt om meer speeksel aan te maken. Gebruik lippenbalsem of vaseline op de lippen om scheurtjes te voorkomen.
Sondevoeding thuis
Sondevoeding start bijna altijd in het ziekenhuis. Dit kan tijdens een (dag)opname of op de polikliniek zijn. Na ontslag uit het ziekenhuis kan je kind thuis sondevoeding blijven krijgen. De diëtist regelt dit voor thuis met een speciaal bedrijf. Dit bedrijf regelt de vergoeding bij je zorgverzekeraar en levert de voeding en materialen thuis bij je af.
De thuiszorg wordt ook ingeschakeld. Zij kunnen de sonde thuis verwisselen of herplaatsen als dit nodig is.
Lees ook antwoord op veelgestelde vragen over sondevoeding.
Bronnen:
- ten Have, H. et al (2022). Handboek Voeding bij Kanker. (3eeditie) Utrecht, De Tijdstroom.